Behoefte

Het is mij een enkele keer overkomen, dat ik iets zag en toch mijn ogen niet geloofde. Zoals bijvoorbeeld die keer in 1987, dat we voor de hoes van 'Clear Sight' van Advance Warning een foto moesten maken.

door Herbert Noord, januari 2014

De 'art director' die het hoesontwerp voor zijn rekening nam, had besloten dat de fotosessie op het Thorbeckeplein zou plaatsvinden in een Italiaans restaurant. Verder zal ik er niet over uitweiden. Tussen het nemen van de foto's door liep ik even naar buiten. Het was een prachtige warme zomeravond, en ik keek om me heen naar de bedrijvigheid. Plotseling werd mijn oog getroffen door het beeld van een bijna naakte man die in een boom hing. Althans, dat werd ik na een paar seconden hevig klopwerk aan de binnenkant van mijn schedel gewaar.Deze waarneming wilde niet in eerste instantie tot mijn hersenpan doordringen. De optelsom naakte man plus boom had flinke vertraging, voor het beeld zich stabiliseerde en ik tot de conclusie kwam dat mijn ogen mij niet bedrogen. Er hing inderdaad een naakte man in een boom. Hij hing daar trouwens aan een touw en het geheel werd ook nog muzikaal omlijst door een meegebrachte geluidsinstallatie. Daarbij haalde hij nog allerlei capriolen uit ook. Naderhand bleek het een pianostemmer uit Heerhugowaard te zijn met een enigszins bizarre hobby. Opdat ik niet van duimzuigen beticht kan worden: de hoesfoto van 'Clear Sight'.

Vrijdag 10 januari 2014 was er wederom zo'n moment, dat ik iets zag of beter las en toch mijn ogen niet geloofde. Het ging hier om een artikel in Het Parool waarin beschreven werd dat Amsterdam er weer een jazzpodium bij heeft. Waarom ik mijn ogen niet geloofde lag aan de kop boven het artikel, die luidde:

Jazz is puur een behoefte? Echt, ik heb al veel onzin horen vertellen in de vijftig jaar dat ik 'bewust' op dit ondermaanse rondloop, maar deze mededeling gooide meteen hoge ogen voor een rangschikking in de 'onzin top tien'. In de jazz plachten veel junks rond te lopen, dat is waar, maar van een behoefte aan jazz heb ik nooit iets gemerkt. Met opgetrokken wenkbrauwen begon ik het artikel te lezen. En ja hoor, daar kwam die linkse directe vol op de kaak. Ik kon hem niet ontwijken, dus ik ging neer en werd uitgeteld. Geen genade.

Ik quote de bedrijfsleider van de nieuwe jazzclub: "Om de zaak op gang te krijgen, is livemuziek altijd goed. Al hebben we het, toen we net open waren, een paar weken geprobeerd. Maar dat was muziek zonder zang (cursivering van mij, HN) en dat sloeg gewoon niet aan." Nogmaals een quote van deze bedrijfsleider: "Het enige wat wij wel vragen: er moet altijd een zangeres bij." (cursivering wederom van mij, HN)

Meteen moest ik denken aan Harry 'Sweets' Edison. Die vertelde aan een vriend hoe hij aan de prachtige gouden trompet met zijn naam erin gegraveerd kwam. Hij had die trompet van 'The Voice' zelve gekregen, omdat hij praktisch alle trompetsolo's op Franks platen voor zijn rekening had genomen. Mijn vriend en Harry kregen het daardoor over Sinatra en al snel kwam het onderwerp zang ter sprake. "Frank," zei Harry, "was a marvelous singer." Niet alleen had hij een perfecte dictie, maar - in de ogen van Harry nog veel belangrijker - hij wist waarover hij zong. Frank kon de tekst zo mooi neerzetten, omdat hij wist waar die tekst over ging. Niet alleen had hij al een heel leven achter zich - als je zo beroemd bent, maak je tropenjaren - maar hij kende ook de gevoelens die zo'n song opriepen.

"Nowadays," zei Sweets, "everyone thinks that he or she can sing. Specially female singers show this rudeness. They don't have a clue what they are singing about and they don't know anything concerning the content of the lyrics and the circumstances under which these songs were written. It irritates me, it's so meaningless, so fake."

Daar heb ik verder niets aan toe te voegen. In combinatie met wat ik op de site van Jazzenzo las over het Bimhuis, namelijk dat daar ook pop geprogrammeerd gaat worden - hoe krijg je het in je bolle harses - was het eerste dat in mij opkwam: jazz is echt dood. Het vonnis is op de Nederlandse conservatoria definitief geveld en de patiënt is aan de behandeling ten onder gegaan. Waaraan er in dit land ook een behoefte mag zijn, het is niet aan jazz. Dat behoef je mij niet te vertellen, daar doe ik een behoefte op. Minkukels. Allemaal.

Hammond-organist Herbert Noord (26 juli 1943) formeerde in 1967 zijn eerste eigen groep met onder meer Hans Dulfer. In 1969 bracht hij met deze groep het debuutalbum 'Live At The Bohemia Jazza Club' uit. In de zeventiger jaren maakte Herbert platen met onder anderen Alan Laurillard, de Amerikaanse saxofonist Harvey Kaiser en de Amerikaanse gitarist Paul Weeden. Met Kaiser tourde Herbert diverse malen door de Verenigde Staten. In 1989 formeerde hij met tenorsaxofonist Rinus Groeneveld en drummer Pierre van der Linden de zeer succesvolle - en nog steeds actieve - formatie Advanced Warning. De band bracht verschillende cd's uit, speelde diverse keren op het North Sea Jazz Festival, tourde regelmatig door Duitsland en Zwitserland en was een graag geziene gast op de belangrijke podia en festivals in Nederland.