Draai om je oren
Jazz en meer - Column



home  
    
    
 

De jazz wordt doorgedraaid

Soms, heel soms komt er op de nationale tv wel eens een jazz-item langs. Dan doel ik niet op de exercitie in onbenul die de NTR ten tijde van het North Sea vertoont, maar op een paar minuten tijdens een programma als De Wereld Draait Door.

door Herbert Noord, oktober 2011

In de ruim vijf jaar die dit programma bestaat, heb ik bijvoorbeeld met enige regelmaat Hans Dulfer, Han Bennink, Michiel Borstlap, Eric Vloeimans, Rita Reys en John Engels voorbij zien komen. Al dan niet musicerend, maar toch met het labeltje 'jazz' op het voorhoofd geplakt. Een programma als DWDD is een flits-flits-flits-programma, waar de items zelden meer dan vijf minuten duren en van een uitdieping van het onderwerp al helemaal geen sprake is. Berucht is die ene minuut die een bandje, groep of solist krijgt om zijn muzikale zegje te doen. Meestal overigens van een bedroevend allooi, zodat die ene minuut eigenlijk al vaak te lang is, maar daar zal ik het verder niet over hebben.

Maandag 19 september was er weer zo'n momentje. Een medewerker van Radio 6 - Wie zijn moeder? Ja, ook wel de concertzender genaamd. Oh die! - was het opgevallen dat er al jarenlang een prijs wordt uitgereikt die de Boy Edgar Prijs wordt genoemd. En verdomd, wat gebeurt er: hij wil wel eens weten wie dat nou was, die prijsnaamgever. Man, er ging een wereld voor hem open. Niet meteen, want er waren niet zo snel mensen en materiaal te vinden die hem verder konden helpen, maar - eureka! - daar vond hij warempel zo maar de eerste plaat die van Boys Big Band werd uitgebracht. Daar was hij na beluistering diep van onder de indruk en dan wil het wel eens gebeuren met mensen die het licht hebben gezien, dat ze Messiaanse trekjes gaan vertonen. Sommigen sluiten zich dan aan bij de Jehova's, vooral die met een grote schoenmaat, anderen gespen een bomgordel om, maar in dit geval werd de redactie van DWDD bewerkt. En met zichtbaar resultaat.

Als geautoriseerde Edgar-verklaarders schoven aan de studiotafel aan: Gerrie van der Klei, Hans Dulfer en Hans Mantel. Tafelheer Jan Mulder had duidelijk niet zo veel met het onderwerp, maar Matthijs 'rap van tong' van Nieuwkerk was er helemaal klaar voor. "Laat eerst maar een stukje horen, dan weten we waar het over gaat", zo kreeg de Edgar-ontdekker van Radio 6 te horen. Die legde vervolgens een lp op de op tafel gezette pick-up met als resultaat, dat we ergens op de achtergrond iets te horen kregen. Zo ging dat met alle fragmenten. Ik snap dan niet dat zo'n regisseur niet even de moeite neemt om die fragmenten al in de regiekamer klaar te zetten en gewoon te starten op het moment dat het nodig is en de muziek niet alleen in de studio maar ook in de huiskamer recht wordt gedaan. "Laat maar even spetteren", zei Matthijs, en vervolgens kwam er een zwak geluid van een ballad de huiskamer binnen. "Ben jij dat niet Hans?", vroeg Matthijs. "Nee", zei Hans, "dat was Piet Noordijk".

In shots van Duke Ellington en Nina Simone viel te horen dat Boy een geweldige man was, een fijne muzikant en een genie die het verdiende eeuwig gememoreerd te blijven. Boy's pech is duidelijk; dat hij zijn genialiteit - niet mijn woorden - in Nederland tentoonspreidde. In dit land zijn wij heel goed in vergeten, met onder andere dank aan het onderwijs. Hans Dulfer vertelde nog dat ze in Carnegie Hall hadden opgetreden met acht man, nadat ze George Wein valselijk hadden voorgespiegeld, dat er minstens drie vliegtuigen met fans naar het concert zouden komen, Hans Mantel deed nog een duit in het zakje, applaus en dat was het dan na ruim negen minuten - volgende flits.

Wat moet je nu met zo'n item met deze informatie over Boy Edgar als totaal onwetende tv-kijker, vermoedelijk ook nog behept met een fout idee over wat jazz is. De conclusie trekken, dat jazz een oude-lullen-muziek is, vastgelegd op krassende lp's en niet de moeite waard om je erin te verdiepen? Een spektakel als Boy Edgar was - daar heb ik zijdelings wel het een en ander van meegemaakt - verdient het om uitvoerig belicht te worden. De muziek die hij maakte met zijn band (waarin voortreffelijke muzikanten zaten), verdient het om gehoord te worden. En een breder publiek zou er zeker baat bij hebben als dat gebeurde, maar dan niet op de DWDD-manier.

Frank Jochemsen, de man die zich is gaan verdiepen in Boy Edgar, hiertoe mede aangezet door Marie-Claire Melzer, wil samen met deze laatste een radiodocumentaire over Boy maken. Zo'n documentaire schijnt € 5000,– te kosten en daartoe is er een fonds in het leven geroepen, waaraan gedoneerd kan worden. Het is ook een adres voor als u meer van Boy Edgar mocht willen weten.

Herbert Noord (foto: Cees van de Ven)

Hammond-organist Herbert Noord (26 juli 1943) formeerde in 1967 zijn eerste eigen groep met onder meer Hans Dulfer. In 1969 bracht hij met deze groep het debuutalbum 'Live At The Bohemia Jazza Club' uit. In de zeventiger jaren maakte Herbert platen met onder anderen Alan Laurillard, de Amerikaanse saxofonist Harvey Kaiser en de Amerikaanse gitarist Paul Weeden. Met Kaiser tourde Herbert diverse malen door de Verenigde Staten. In 1989 formeerde hij met tenorsaxofonist Rinus Groeneveld en drummer Pierre van der Linden de zeer succesvolle - en nog steeds actieve - formatie Advanced Warning. De band bracht verschillende cd's uit, speelde diverse keren op het North Sea Jazz Festival, tourde regelmatig door Duitsland en Zwitserland en was een graag geziene gast op de belangrijke podia en festivals in Nederland.