De roofridders van de moderne tijd

Aan sommige zaken heb ik een hekel. Bumperklevers, overijverige beambten in uniform, betweters en klokgelui om tien uur zondagmorgen. Aan sommige zaken heb ik een grotere hekel. Telefonische verkopers die je avondmaaltijd verstoren, muzikale terreur van gehoorgestoorde autobezitters, vaderlandse jazzcritici en Jehova's om negen uur zondagmorgen. Maar de allergrootste hekel heb ik aan klonen en dj's.

door Herbert Noord, december 2006

Het merendeel van de mensen kent de geschiedenis niet, laat staan de muzikale geschiedenis. Wat een jaar geleden gebeurde, is voor de meesten al wazig terrein aan het worden en wat tien, twintig of pakweg veertig jaar geleden plaatsvond, dat weet praktisch niemand meer. Daar wordt door nietsontziende producers en aanverwante gewetenlozen driftig misbruik van gemaakt.

Het muzikale verleden vormt een grijs gebied, dat volop kansen biedt aan oorspronkelijkheid ontberende producers en musici om zich nu onder de noemer 'nieuw' te presenteren. Dit soort slaagt er - met dank aan die collectieve onwetendheid - maar al te vaak in oude wijn in nieuwe zakken te verkopen. Namen en rugnummers ga ik niet geven, want er zullen ongetwijfeld liefhebbers zijn, die hun eigentijdse favoriet niet graag onder de benaming 'kloon' gerangschikt zien.

Van Billie Holiday tot aan John Coltrane en van Jimmy Smith tot aan Stan Getz. Zij zijn niet meer onder ons. Hun oorspronkelijke muziek is langzamerhand alleen nog bij een paar diehards bekend. De klonen leven echter nog volop en - wat een gotspe - nog succesvol ook. (Hoe vaak hoort u Billie Holiday op een van de vele zenders langskomen, en hoe vaak Madeleine Peyroux? Ik bedoel maar.) Een kloon die zijn of haar naspeelgedrag als oorspronkelijk presenteert, loopt met het verstrijken der jaren dus steeds minder kans op ontdekking.

Waar de kloon in ieder geval nog muzikaal technische kwaliteiten moet tentoonspreiden, maakt de dj het nog erger. Hij/zij heeft noch de muzikale vaardigheden, noch de oorspronkelijkheid in huis om de van niets wetende luisteraar te kunnen imponeren. Hij/zij rooft met medeweten van op louter omzet beluste producers en platenbonzen alles wat los en vast zit en zet er bijvoorbeeld een uit de drumtrukendoos tevoorschijn gehaald ritme onder om het gewrochte vervolgens als 'nieuw' aan te prijzen.

Dit gebrek aan durf en fantasie tiert niet alleen in jazzland. Het huidig tijdsgewricht brengt meer 'kunstenaars' voort die het niet kunnen laten om met hun fikken aan de vergankelijkheid te zitten. Althans dat begrijp ik uit berichten in de krant, waaruit blijkt dat de werken van de oude Amadeus door De Nederlandse Opera van een eigentijds jasje zijn voorzien. Ook die muziek heeft een opfrissertje gehad lees ik, want wordt nu gedeeltelijk middels een keyboard ten gehore gebracht. Nog even en ook Mozart valt ten prooi aan dj's met een petje schuin op hun hoofd die 'Cosi Fan Tutte' probleemloos van 180 beats per minuut voorzien. Dient het, in navolging van de Partij voor de Dieren, niet eens tijd te worden de E.M.P. (Echte Muziek Partij) op te richten? Het liefst voordat de laatste original zijn sax aan de wilgen heeft gehangen.

Hammond-organist Herbert Noord (26 juli 1943) formeerde in 1967 zijn eerste eigen groep met onder meer Hans Dulfer. In 1969 bracht hij met deze groep het debuutalbum 'Live At The Bohemia Jazz Club' uit. In de zeventiger jaren maakte Herbert platen met onder anderen Alan Laurillard, de Amerikaanse saxofonist Harvey Kaiser en de Amerikaanse gitarist Paul Weeden. Met Kaiser tourde Herbert diverse malen door de Verenigde Staten. In 1989 formeerde hij met tenorsaxofonist Rinus Groeneveld en drummer Pierre van der Linden de zeer succesvolle - en nog steeds actieve - formatie Advanced Warning. De band bracht verschillende cd's uit, speelde diverse keren op het North Sea Jazz Festival, tourde regelmatig door Duitsland en Zwitserland en was een graag geziene gast op de belangrijke podia en festivals in Nederland.