Bimhuis 40 years of interaction
maandag 8 september 2014, Openbare Bibliotheek Amsterdam

door Roland Huguenin / foto's: Joke Schot

Als voorbode van het 40-jarig jubileum presenteert het Bimhuis haar eigen historie in zwart-witfoto's. In de elegante expositieruimte van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) wordt een overzicht getoond van 508 fotoportretten, die werden gemaakt door 32 fotografen.

Een fotogalerij van ongekende omvang. Kijken naar deze collage geeft een caleidoscopische sensatie. U als lezer wordt geadviseerd om na deze alinea een leespauze in te lassen, totdat u zelf heeft ervaren wat het zien van deze tentoonstelling bij uzelf teweeg brengt.

Martin Berendse, de nieuwe directeur van de OBA, doet een welkomstwoord. De SJU en de SJIN kent hij al vele jaren van dichtbij. Tot voor kort bleef Amsterdam voor hem op afstand. Wel had hij stilletjes ontzag voor het aura van het Bimhuis. Vervolgens interviewt journalist en saxofonist Koen Schouten een aantal genodigden.

Frans Schellekens was jong, zocht werk en kon als fotograaf aan de slag bij het Bimhuis. Mits hij ook barkeeper en (floor)manager wilde zijn. Hij bestierde de hele vloer, ontving en begeleidde musici en verzorgde de geluidstechniek. Zijn foto's maakte hij tussen die bedrijven door. In de begindagen werkte hij bij het licht van twaalf peertjes. Dat was net genoeg om bij te kunnen werken, met fotorolletjes van 1600 ASA en een sluitertijd van 1/60.

Giovanni Piesco, medecurator van deze tentoonstelling, benadert de musici in de kleedkamer. Daar is concentratie, ontlading of intimiteit. Zelf wil hij onzichtbaar blijven, zodat hij in contact kan komen met de menselijke emoties.

Pianist Guus Janssen heeft thuis geen foto's aan de muur. Hij bezit wel een Amerikaans boek met mooie foto's van muzikanten, maar erin kijken doet hij nooit. Hij heeft geen moeite met de fotografen in het Bimhuis. Het is niet vervelend. Hij merkt het niet. Zolang ze niet tussen zijn handen kruipen als hij speelt, heeft hij geen last van ze. Janssen is zelf gecharmeerd van een foto van Ab Baars. Ab hangt in de kleedkamer voorovergebogen op een stoel en kijkt afwezig omlaag, zich volledig concentrerend op het concert. De eerste noten die Guus zelf ooit in het Bimhuis speelde, deed hij samen met zijn broers, de gebroeders Janssen. Gezeten achter een grote upright piano, speelt Guus Janssen voor deze gelegenheid een potpourri van impressies en ingevingen, waarin hij elementen kneedt van fanfare, improvisatie, triomf, ragtime, stride piano en boogiewoogie.

Francesca Patella, curator, samensteller en drijvende kracht achter de tentoonstelling, bedankt de aanwezige fotografen voor hun jarenlange inzet. Door alle fotografen persoonlijk te betrekken bij haar voorbereidingen en ze te vragen om het aanleveren van materiaal, bracht ze de geselecteerde foto's bijeen.

De prachtige en vaak ook ontroerende foto's van 32 fotografen, die samen 40 jaar actief zijn geweest om jazz, geïmproviseerde muziek en vele aanverwante muzikale uitingen in beeld te vangen, spreken voor zich. 508 Anekdotes vertellen het visuele levensverhaal van het Bimhuis. Fotografie als spiegel van levende muziek en de daarmee samenhangende bezieling. De onvoorspelbaarheid van inspiratie, ritme en beweging, vertaalt in verstilde schoonheid. Het onvermoede verband tussen de sluiter van de fotocamera en ongedwongen poserende musici. Het geoefende oog van de fotograaf volgt de muzische scènes op het podium en ziet het spel van licht en donker, van scherpte en diffusie, van actie, interactie en trance.

Deze fotocollage is boeiend en ontroerend. Ik probeer om systematisch te kijken en te registreren wie en wat ik zie. Het is zo veel. Vol verwondering dwalen mijn ogen steeds weer af.

De tentoonstelling is tot en met 2 november 2014 te zien bij de Fotogalerij van de Openbare Bibliotheek Amsterdam aan de Oosterdokskade 143.