Esther van Hees: op weg naar een succesvolle carrière

"Op het podium wordt een stuk van mij zichtbaar dat je in het dagelijks leven niet snel zult zien: ik lak mijn nagels, doe mijn haren, mijn make-up en trek mijn jurkje en mijn hakjes aan. Ik maak mijzelf mooi uit respect voor het publiek en zeg daar eigenlijk mee: ik ben Esther, ik ben hier om voor jullie te zingen, en je mág naar mij kijken."

door Donata van de Ven, juli 2015
foto's: Cees van de Ven & Donata van de Ven

Esther van Hees is een jonge, veelbelovende zangeres. Ze werd 24 jaar geleden geboren in Turnhout (België) maar woont inmiddels in Amsterdam, waar ze hard werkt aan haar carrière. Wat zijn haar drijfveren? En hoe houdt zij zich staande in de zoektocht naar haar plek in die grandioze, maar ook turbulente muziekwereld?

"Mijn grootste drijfveer is dat ik van mezelf weet dat ik ontzettend gelukkig word van zingen. Zingen voor een publiek, praten tegen hen, samen met mijn band op het podium staan, dat laadt mij op. Ik weet dat ik dat nodig heb. Dat besef, dat zingen voor mij noodzakelijk is, zet mij aan tot hard werken voor mijn band, een album opnemen en er alles aan doen om zangeres te kunnen zijn, te mogen zijn."

"Mijn ouders vonden het heel belangrijk dat mijn zus en ik aan muziek deden. Op mijn derde ben ik met viool begonnen volgens de Suzuki-methode. Dat duurde tot mijn veertiende, waarna ik mijn vioollessen voortzette op de muziekschool. Na twee jaar wist ik zeker dat het toch niet de viool werd, maar dat ik wilde gaan zingen."

Geen viool dus, maar zingen! Waar kwam die passie vandaan?
"Mijn zus en ik brachten vroeger samen veel tijd door en zongen dan tweestemmige musicalliedjes. Onze stemmen lijken veel op elkaar en klinken prachtig samen. Naast de vioollessen op de muziekschool besloot ik ook zanglessen te gaan volgen. Ik moest daar beginnen met klassiek, maar dat was toch niet direct wat ik wilde. Dus na 2 jaar ben ik overgestapt op jazz, want mijn interesse ging toen eigenlijk al die kant op. Ik luister ook heel graag naar pop, maar jazz is zo'n breed genre, ik houd van de vrijheid in die muziek. Daar heb ik het hele Realboek doorgewroet, de bijbel van menig jazzmuzikant."

"In die tijd volgde ik ook danslessen, toneellessen, pianoles, dwarsfluitles, zelfs accordeonles. Uiteindelijk ben ik met piano doorgegaan. De viool paste gewoon niet bij mij. Maar van zingen wist ik meteen zeker dat ik daarmee door wilde. En ik weet het nog steeds zeker. Mijn lichaam heeft het gewoon nodig. Toen ik eenmaal ging optreden werd het alleen maar leuker. Die Suzuki-methode bleek achteraf toch een belangrijke rol te spelen. Al vanaf jonge leeftijd wordt je muzikaal gehoor getraind en wordt het bijna als een tweede natuur. Daar heb ik veel profijt van gehad."

"Uiteindelijk ben ik op mijn 18e naar het conservatorium in Tilburg gegaan. Nadat ik daar de bachelor had afgerond ben ik geswitcht naar Amsterdam. Het was tijd voor een nieuwe school en omgeving. Ik heb altijd heel fijn samengewerkt met de mensen in Tilburg, maar in Amsterdam zitten toch de beste muzikanten vanuit de hele wereld bij elkaar. Dan bouw je een netwerk op, wat echt noodzakelijk is. Daar heb ik uiteindelijk ook mijn band gevonden. Bovendien is het een geweldige plek om te zijn en te wonen, ik voel me daar welkom en thuis. Dat is bijna als een constant gevoel van high zijn."

Je hebt net je opleiding afgerond, een master gehaald. Wat is je plan?
"Verder met het uitbouwen van mijn carrière. Mijn eerste album komt in november uit, en dat is echt een hoogtepunt. Ik heb eerst een EP opgenomen, dat was allemaal nog low-budget. Maar met deze cd gaan we voor het volledige werk. En veel optreden! Want dat is het liefste wat ik doe. Maar misschien dat ik ook zangles ga geven. Of, als het moet, gewoon in een winkel werken. Ik heb trouwens nog nooit een baantje gehad, want zingen voelt voor mij niet als werken. En ik zou liever verkoopster zijn dan op feestjes zingen. Want ik vind het niet fijn als ik ergens sta te zingen en mensen niet luisteren. Ik stond eens te zingen in een hoekje van het Hilton, en een dronken persoon riep toen 'Yesterday van de Beatles!'. Ik heb echt veel respect voor muzikanten die dat wel kunnen, maar nee, als het enigszins kan ga ik dat niet doen, dat haalt te veel energie uit mij weg. Want je geeft je toch volledig, maar krijgt er niets voor terug. Mijn grootste wens is om echt alleen met mijn eigen muziek en projecten bezig te zijn."

Die nieuwe cd, wordt het jazz of niet?
"Het doel is om de nummers in een nieuwe vorm te gieten die dichter bij de pop ligt en hopelijk een groter publiek kan bereiken. We denken dat dat kan met onze muziek en mijn stem, en we willen iets maken dat niet enkel puur jazz is. We willen iets nieuws laat horen. Maar het zal moeilijk worden om er een duidelijke stijl op te plakken. Zelf noem ik het en mix van pop, folk, jazz en kleinkunst."

"Dus je zult nu in mijn muziek niet veel lange improvisaties en solo's tegenkomen. Ze zijn er wel, maar veel meer gekaderd en vastgelegd. De songs zijn veelal uitgearrangeerd, en het draait veel meer om de tekst en de stem. Terwijl het wel als een jazzstuk gecomponeerd is, wordt het nu een liedje. Voor mij is het liedje ook belangrijker dan het genre. Je kunt er als zangeres zelf voor zorgen dat een liedje eigenheid uitstraalt. Jij bent dan degene die de stijl bepaalt, de rode draad in de stukken."

"Ik heb sinds mijn 19e een eigen band, waarmee ik ook optreed. De samenstelling is door de jaren heen wel gewijzigd, maar de behoefte aan een eigen groep muzikanten was er al vroeg. Ik ben de leider, ik doe al het regelwerk, het netwerken en ik beslis welke stukken er op het album komen. De band is helemaal gefocust op mij, maar ik heb het geluk dat het stuk voor stuk muzikanten zijn met goede ideeën. Dus ik kan gewoon 'winkelen' in de repetitie. Het is wel echt een bandproces. Ik schrijf of lever de tekst en samen creëren we het verhaal."

Je vertelde dat je een nieuwe weg ingeslagen was, wat bedoelde je daarmee?
"Eerder deelde ik de leiding met mijn toenmalige pianist en partner. We speelden vooral zijn composities, maar nu onze relatie en samenwerking voorbij is kan ik alles zelf bepalen. Dat biedt veel meer mogelijkheden en voelt heel bevrijdend. Want naast de band had ik nog allerlei andere, kleinere projectjes lopen. Uit al die samenwerkingen heb ik de mooiste stukjes verzameld, die ik ook wil gebruiken. Het album wordt dus een verzameling van alle werken waaraan ik tot nu toe heb meegewerkt. Ik heb mij nog nooit zo zelfstandig en zeker gevoeld. Maar dat is niet altijd zo geweest."

Vanwege die onzekerheid ben je ook in therapie geweest. Heeft je dat verder geholpen?
"In de therapie werd uitgegaan van de positieve kant van de mens. Het doel was een balans te vinden tussen waardigheid en vaardigheid. Vanaf de eerste sessie voelde ik me elke dag beter. De therapie was gericht op mensen die een beroep hebben waarin ze moeten presteren zoals muzikanten, maar ook chirurgen en golfers. Toen kwam ik erachter dat ik zelf wilde bepalen wat ik met mijn carrière wilde en niet afhankelijk wilde zijn van een ander. Ik wilde geen compromissen meer maken en zelf de baas zijn. Toen ik dat besefte was ik helemaal in paniek, maar ik wist ook dat ik niet meer terug kon. En eerlijkheid duurt het langst."

"Ik vroeg me ook af of de mensen wel op me zaten te wachten, daar moest ik overheen komen. Nu weet ik dat ze echt komen om mij te zien en krijg ik alle aandacht. Ik maak contact met het publiek, en ik voel de drive en de aandacht van mijn band. In het 'gewone' leven kan ik juist introvert zijn. Dus van die momenten kan ik nu genieten. Ik sta vooraan op dat podium en ik ben van het begin tot het eind met het publiek bezig. Daar houd ik van en daar krijg ik energie van."

Wat gebeurt er dan met je als je op het podium staat?
"Er is een gevoel van vrijheid dat ik enkel kan voelen als ik voor een publiek sta. Dan voel ik dat ik me kan en wil laten horen en zien, omdat dat is wat mijn publiek ook wil. In het dagelijks leven word ik weleens tegengehouden door gedachten die zeggen dat ik mijn persoonlijkheid een tikje moet onderdrukken, omdat het misschien als raar kan overkomen of too much. Op het podium bestaat dat niet naar mijn gevoel. De mensen willen dan Esther horen, ze zijn daar om mij te horen zingen en spreken, dus dat is dan ook precies wat ik ga doen, zonder in te houden. In die rol van Esther de zangeres voel ik me vaak nog het meest mezelf. Ik hoop dat het publiek aan mijn lippen hangt, dat ze meegezogen worden in het verhaal en dat ze het net zo leuk vinden als ik. En dan gaat het niet alleen over mooi zingen, maar over menen wat ik zing. Dan is er geen ruimte meer voor andere gedachten die er naast het podium wel zijn."

Welke obstakels ben je tot nu toe tegengekomen?
"Het grootste obstakel ligt misschien niet echt aan de muziekwereld, maar zit meer in mijzelf. Ik ben niet zo goed met de zakelijke, logische kant van het cultureel ondernemer zijn. Want tegenwoordig is het belangrijk dat je dat ook beheerst als muzikant; netwerken, zzp'er zijn, je gigs regelen, veel mailen. Ik vind dat op zich niet vervelend, maar ik ben er gewoon niet zo handig mee, de logische kant daarvan zit er van nature bij mij niet in. Gelukkig krijg ik veel hulp en word ik er zo wel steeds beter in. Toch hoop ik binnenkort met een boeker en/of manager te kunnen werken, zodat ik nog meer tijd over heb om me met de creatieve kant van het zangeres-zijn bezig te houden."

"Nog een obstakel is misschien dat ik niet altijd even duidelijk in een hokje te plaatsen ben. Voor jazz ben ik soms wat te pop en voor pop dan weer wat te jazz. Met het nieuwe album gaan we zeker meer de popkant op, maar ik hoop uiteindelijk zo'n eigen stijl te ontwikkelen dat het overal wel in past, en dat het zo uniek is dat iedereen het wil programmeren. Als voorbeeld denk ik dan aan een zangeres als Björk. Zij brengt, jazz, pop, klassiek en nog meer samen in een kunstvorm die een heel groot publiek uit verschillende hoeken kan waarderen."

"Met commercieel zijn heb ik geen problemen. Zolang je jezelf bewust bent van wat je doet en niet te hard toegeeft aan iets waar je het eigenlijk niet mee eens bent. Dan komt het er alleen maar op neer dat je meer publiek trekt en meer geld verdient. Dus waarom dan niet?"

Welke invloed heeft het muzikantenbestaan op de manier waarop je in het leven staat?
"Het geeft mij de mogelijkheid om emotioneel door het leven te gaan in een omgeving waarin dat geaccepteerd wordt. Muzikanten zijn gevoelige mensen en als je dan samenspeelt, kun en mag je jezelf kwetsbaar opstellen. Het maakt het leven veel intenser. Muziek is mijn leven, het is geen beroep maar meer een way of life."

Zaterdag 19 december 2015 is de release van het debuutalbum van Esther van Hees in 't Getouw in Mol.