Gent Jazz Festival 2016 Dag 3
zaterdag 9 juli 2016, De Bijloke, Gent

De derde dag van Gent Jazz 2016 is ook de meest eclectische: het hoofdpodium biedt vandaag flarden wereldmuziek, prog rock, drone, chanson, avant-garde punk, ambient en hedendaags klasssiek. En dat onder een stralende zon. Meer heeft een mens niet nodig.

Festivalverslag in woord (Maarten Van Meer) en beeld (Cees van de Ven, Geert Vandepoele)

Dave Harrington is vooral bekend als de helft van elektronicaduo Darkside (de andere helft is Nicolas Jaar), maar verzamelde recent een Group rond zich waarmee hij recent het album 'Become Alive' uitbracht. Live flirt de Dave Harrington Group virtuoos met drone, psychedelica, prog rock, gothic en elektronica, of zowat alles wat sinds de jaren zestig ooit progressief of avant-garde maar toch nog vlot beluisterbaar is geweest. De band speelt knappe composities, die zo hard van sfeer en stijl veranderen, dat het nauwelijks improvisatie kan zijn. De band citeert ook voortdurend uit de rijke muziekgeschiedenis. Zo komen halverwege de set de synths uit Pink Floyds 'On The Run' voorbij. Sombere drones krijgen galmende gitaar- en baslijnen mee, om dan te muteren tot wat ooit zo pedant Intelligent Dance Music genoemd werd. Alsof Michael Gira en Robert Smith elkaar uitgebreid een tong draaien, zonder te merken dat Kieran Hebden met hun song aan de haal gaat.

Veel lof ook voor de drummer die enkele minuten lang mocht soleren over wat elektronicaloops en bewees hoe subtiel en gevarieerd je met een drumstel kan omgaan. Nauwelijks hevige roffels en harde cymbaalslagen, maar subtiele crescendo's, een heel arsenaal aan slagstijlen en vooral veel verrassingen. Een verademing. Dave Harrington Group werd aangekondigd als een groep waarvoor de reis belangrijker is dan de eindbestemming, wat een mooie samenvatting van het concert bleek. Het barstte van de ideeën, verveelde nooit, maar het is nog steeds niet helemaal duidelijk waar het nu precies naartoe ging. Al is het een trip waar we erg graag nog eens op meegaan. Een onverwachte topper.

John Cale heeft met het album 'M:FANS' zijn meesterwerk 'Music For A New Society' volledig herbouwd van kale soundscapes, zang en piano tot een hedendaagse, minder subtiele mix van rock, industrial en elektronica. Een gedurfde zet van de 74-jarige avant-gardist, die bewijst dat meesterwerken niet onaantastbaar moeten zijn. 'M:FANS' klinkt als een artiest die na 25 jaar thema's en geluiden herontdekt en herwerkt tot iets wat meer aansluit bij de huidige New Society en zijn huidige ideeën.

Het is ook met die benadering dat Cale vandaag doorheen zijn rijke oeuvre fietst. De herwerkte songs van 'M:FANS' nemen het leeuwendeel van de set in: 'Chinese Envoy' jakkert manisch vooruit en het oorspronkelijk zo spookachtig kale 'Thoughtless Kind' zweeft nu ergens tussen elektropunk en Kanye West. 'Close Watch' lijkt zelfs niet meer op de versie van 'M:FANS': de duistere triphopbeats zijn er nog, maar de meer barokke effecten blijven achterwege. Vreemd genoeg weet Cale de song in dit arrangement minstens zo desolaat en donker te laten klinken als het origineel.

Elders loopt het herwerken echter niet helemaal goed. De glam van 'Dirty Ass Rock ’n Roll' is gemuteerd tot het soort licht gedateerde funk met cheeky synth-geluiden waar Prince ten tijde van '1999' het mooie weer mee maakte. Ook 'Hanky Panky Nohow' en 'Ghost Story' krijgen een lang uitgesponnen eighties-funkversie waar we niet echt op zaten te wachten en tijdens een te lang en saai 'Coral Moon' besluit een deel van het publiek toch maar de toog op te zoeken.

Maar als Cale goed is, is hij zeer goed. De melancholische, uitgeklede versie van 'Sunday Morning' ging door merg en been. Het origineel met Nico zal nooit meer zo goed zijn. Met 'Wasteland' mochten drumcomputer en elektronica weer op 'gruwel': een denderende dodenmars waarmee deze oude meester Trent Reznor even toonde hoe het moet. Cale kwam nog even breed lachend bissen met 'I’m Waiting For The Man': een welkom cadeautje voor het publiek na een uur virtuoze dwarsdoenerij van een levende legende.

En dan was het reikhalzend wachten op Max Richter, die exclusief voor Gent Jazz zijn beide meesterlijke suites 'The Blue Notebooks' en 'Infra' kwam brengen. De gemiddelde leeftijd van het publiek ging vlotjes met 10 of zelfs 20 jaar naar beneden voor deze Duitse minimalistische componist, die het moet hebben van stille, melancholische composities vol subtiele details. Richters composities werden speciaal voor Gent Jazz aangevuld met een contrapunt: een improvisatiewerk voor bulderlach, rammelende bakken glas en bier en luid heen en weer struikelende dronken VIP's. Richter en zijn strijkkwintet bleven er rustig onder en speelden uitstekende versies van zijn beste werken, zonder een krimp te geven.

Zelfs al aanvaard je dat je niet in concertzaal maar op een festival in openlucht zit en neem je er dus geroezemoes en ander achtergrondgeluid bij, het was moeilijk te verkroppen dat net toen de eerste viool inviel tijdens het hartverscheurende 'On The Nature Of Daylight', een luide kakellach door de tent klonk. Dat het tweede deel van de set werd ingenomen door het minder bekende en wat hermetische 'Infra' was ook niet de beste keuze, want daardoor werd net tijdens deze erg introspectieve en korte stukken over de plankenvloer richting uitgang en drank gebeend.

Het ontsierde een op zich prachtig en memorabel concert en doet de vraag rijzen of iemand er baat bij heeft dat dit soort concert in deze setting gespeeld wordt. Enkele meters verder in de Bijlokezaal had hooguit een kuch of krakende stoel voorkomen dat Richters muziek recht naar het hart ging. Nu vergde het extra concentratie om niet afgeleid te worden door het omgevingsgeluid en je in de muziek te verliezen. Richters muziek kwam zowaar beter tot zijn recht op weg naar huis met enkel het gezoem van de autosnelweg op de achtergrond.

Spijtig, want muzikaal past Max Richter wel degelijk binnen het spectrum dat Gent Jazz wil bieden en verdienen de organisatoren niets dan respect dat ze de man en zijn ensemble voor een dergelijke exclusief concert konden boeken.

Dit verslag verscheen ook op Enola.be

Klik hier voor een fotoverslag van dag 3 van Gent Jazz 2016 door Cees van de Ven.
Klik hier voor een fotoverslag van Gent Jazz 2016 door Geert Vandepoele.