Draai om je oren
Jazz en meer - Op het randje (van de jazzzz...)



home  
    
    
 

Kunnen soulzangers ook jazz zingen? (3)
Chaka Khan



Chaka Khan kreeg in 1981, precies halverwege de tien jaren waarin ze hit na hit maakte, een telefoontje van drummer Lenny White. Hij had Bruce Landvall, de toenmalige baas van het platenlabel Elektra, weten te interesseren voor het idee om wat beroemde jazzmusici met Chaka Khan een sessie te laten houden, geïnspireerd op de befaamde sessies van Billy Holiday met Lester Young, Coleman Hawkins, Gerry Mulligan enzovoorts. Bruce Landvall zag het idee wel zitten. Hij dacht dat hier wellicht een nieuw mainstream publiek voor jazz kon worden geïnteresseerd. Lukte dat?

door Guus Crommelin, 30 januari 2004

Het antwoord luidt: nee. En dat ligt in dit geval niet aan het publiek, maar aan de opname. Die is niet slecht, maar zeker ook niet zo goed als je zou mogen verwachten van de topmusici die erop meespelen. Het eerste probleem is de matige geluidskwaliteit. Zoals zo vaak het geval is met jazzopnames die in moderne studio's worden gemaakt, klinken de instrumenten ingeblikt en niet als één geheel. Waar in de jaren vijftig en zestig alle muzikanten samen in een grote zaal rondom een paar microfoons stonden te spelen, is men sinds die tijd elke muzikant in een eigen hokje gaan stoppen, zodat alleen het geluid van zijn of haar eigen instrument hoorbaar is. Elk instument apart opnemen maakt het mogelijk alles te manipuleren en te bewerken zoals je wilt, maar akoestische jazz gaat er zelden goed door klinken. 'Echoes Of An Era' lijdt onder dit probleem: de piano lijkt uit een klein doosje te komen, de contrabas en de drums mengen niet en de sax en trompet klinken erg hol.

Hard en hoekig
Het tweede probleem lijkt te liggen bij de organisator van de opname, drummer Lenny White. Die heeft zijn sporen verdiend als funkdrummer ('Bitches Brew' van Miles Davis en 'No Mystery' van Return To Forever zijn aanraders) maar van luchtige soepele swing lijkt hij niet veel kaas te hebben gegeten. Net als het punt van de studio's is dit een veel voorkomend probleem; drummers kunnen geen toppers zijn in jazz èn funk omdat jazz losjes en soepel is en funk hard en hoekig. Ook bij Lenny White is het gevolg dat de nummers wel swingen, maar op een nogal stijve en saaie manier.

Modern
Het derde probleem is dat de begeleiding van deze all-stars formatie niet overtuigend klinkt; ze zijn het stadium van functioneel en simpel een zangeres begeleiden allang voorbij. De arrangementen zijn knap maar nogal onrustig en modern. De Billie Holiday-sfeer roepen ze in elk geval niet op. Ook de solo's van Chick Corea, Freddie Hubbard en met name Joe Henderson zijn geniaal, maar erg modern. Ze vragen daardoor te veel aandacht en leiden af van waar het eigenlijk om zou moeten gaan: zangeres Chaka Khan. Ze begint de meeste nummers wel aardig omdat ze dan redelijk ingehouden, recht-toe-recht-aan zingt. Maar na de solo's komt ze terug en dan laat ze zich meer gaan. Ze begint dan wat 'heftiger' en 'losser' te zingen en gooit haar krijserige soulstem erin. Als Chick Corea daarachter zijn Fender Rhodes elektrische piano met effecten had gespeeld, Stanley Clarke een elektrische bas had bespeeld en Lenny White een zware funkbeat eronder had gelegd had het resultaat geweldig kunnen zijn. Chaka Khans versie van 'Night In Tunesia' op de hit-cd 'What Cha Gonna Do For Me', met een foute jaren tachtig discobeast en synthesizers, klinkt bijvoorbeeld erg goed. Maar op 'Echoes Of An Era', met akoestiche en ietwat stijve en springerige begeleiding, steekt Chaka's stem erg lelijk af. Chaka's stem en akoestische jazz passen in het geheel niet bij elkaar. Een echte aanbidder van Chaka Khan van wie ik de cd leende, vroeg mij in deze recensie rekening te houden met de echte fans, 'voor wie elke scheet van Chaka als parfum ruikt'. Ik kan 'Echoes Of An Era' uitsluitend aanraden als die uitspraak op u van toepassing is.

  • Vorige aflevering: Kunnen popzangers ook jazz zingen? (1) Rickie Lee Jones
  • Overzicht van deze serie.